ΠΡΙΓΚΗΠΟΣ

Ἡ Πρίγκηπος εἶναι τὸ μεγαλύτερον ἀπὸ τὰ τέσσαρα νησιὰ τῶν Πριγκηποννήσων. Σήμερον ἔχει 100 περίπου ὀρθοδόξους χριστιανοὺς κατοίκους.

Τὸ 2003, 50 περίπου.

Ἀπὸ τὰς τέσσαρας γνωστὰς μονάς, ποὺ ἀνεφέρθησαν προηγουμένως σώζονται μόνον αἱ μοναί:

α´) τῆς θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ,
β´) τοῦ Ἁγίου Νικολάου, καὶ
γ´) τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Κουδουνᾶ.

Ἡ δὲ περίφημος κατὰ τοὺς βυζαντινοὺς χρόνους μεγάλη γυναικεία μονὴ δὲν ὑφίσταται πλέον.

Παραμένουν οἱ δύο κοινοτικοὶ ναοί:

α´) τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, εἰς τὸ κέντρον τοῦ χωρίου, εἰς τοὺς χώρους τοῦ ὁποίου φιλοξενεῖται καὶ ἡ ἕδρα τῆς ἱερᾶς μητροπόλεως Πριγκηποννήσων.
Eἶναι ὁ ἀρχαιότερος ναὸς τῶν Πριγκηπιανῶν. Ἡ Ἐκκλησία μὲ τὰ ξύλινα κελιὰ κτίσθηκε στὰ 1735-1737. Ἀνακαινίσθηκε τὸ 1793 καὶ τὸ 1871 πῆρε τὴν τελικὴ τῆς μορφή. Στὴν ἀνακαίνιση τοῦ 1926, χάριν ρυμοτομίας, εἶχε ἀποκοπεῖ ὅλος ὁ νάρθηκας.
Εἶναι ἕνας ναὸς ἁπλὸς ἀπὸ ἀρχιτεκτονικῆς πλευρᾶς, ξυλόστεγος καὶ τρίκλιτος. Ἱστορικῆς ἀξίας εἶναι τὸ εἰκονοστάσιον (τέμπλο) τοῦ Ναοῦ, ὁ Δεσποτικὸς Θρόνος, ὅπως καὶ ὁ Ἄμβωνας.
Ἡ φωτιὰ τὸ Φεβρουάριο τοῦ 2003 κατέστρεψε τὸ Μητροπολιτικὸ Μέγαρο καθὼς καὶ τὰ ξύλινα κελιὰ τῆς ἐκκλησίας. Τὴν ἴδια χρονιὰ ἀνακαινίσθηκε ὁ ναὸς τῆς Παναγίας, ἐνῶ συνεχίζεται ἡ ριζικὴ ἀνακαίνιση τοῦ Μητροπολιτικοῦ Μεγάρου καὶ τῶν κελιῶν.

β´) Τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, μητροπολιτικὸς ναός

Θυρανοίξια Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Δημητρίου Πριγκήπου  ENA ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ  ΓΙΑ ΤΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ Τα θυρανοίξια του ανακαινισμένου Καθεδρικού Ναού Αγίου Δημητρίου Πριγκήπου Υπό του κ. Δημητρίου Δεμιρτζή Το Σάββατο, 11-7-2009, στη Μητρ. Πριγκηποννήσων έλαβε χώρα ένα ιστορικό γεγονός... ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ Η Ιερά Μητρόπολις Πριγκηποννήσων ανακοινώνει ότι τήν πρωίαν του Σαββάτου 11 Ιουλίου ε.ε. έλαβαν  χώρα στήν ιστορική νήσο Πρίγκηπο της Προποντίδος, τά επίσημα Θυρανοίξια του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Δημητρίου, τά        οποία ετέλεσε η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος.   Ο εν λόγω Ιερός Ναός είχε υποστεί σημαντικές υλικές ζημιές, από τόν καταστροφικό σεισμό της Νικομηδείας, τό 1999. Χάρη          στή γενναιόδωρη προσφορά ενός ευσεβούς δωρητού, ο Ναός επισκευάσθηκε εκ βάθρων καί θά αποδοθεί πάλι πρός λατρευτική χρήση στούς πιστούς της Μητροπολιτικής μας Περιφερείας καί σέ όλους τους Ορθόδοξους προσκυνητές.   Τό πρωί της Κυριακής 12 Ιουλίου ε.ε. στό Ναό ετελέσθει Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, στήν οποία έλαβαν μέρος ο Σεβ. Μητροπολίτης Μυτιλήνης κ. Ιάκωβος, ο Σεβ. Μητροπολίτης Μοσχονησίων κ. Απόστολος καί στήν οποία προεξ ήρχε ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων κ. Ιάκωβος.   OΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡ.  ΠΡΙΓΚΗΠΟΝΝΗΣΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΕΠΙΣΗΜΟΝ ΕΟΡΤΑΣΜΟΝ ΤΩΝ ΘΥΡΑΝΟΙΞΊΩΝ Κατά τήν παρελθοῦσαν ἑπταετίαν εἴχομεν εἰς τά ἱστορικά Πριγκηπόννησα τήν μεγάλην εὐλογίαν καί εὐτυχίαν νά βιώσωμεν πολλές εὐχάριστες ἐκδηλώσεις..   ΟΛΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

β´) Τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, μητροπολιτικὸς ναός, μεγαλοπρεπής, μὲ ὡραῖον περίβολον, διὰ τὴν εὐπρέπισιν τοῦ ὁποίου ἐνδιεφέρθη, ὅτε ἔζη ὁ Πριγκηποννήσων Δωρόθεος. Εἰς τὸν περίβολον τοῦ ναοῦ τούτου φιλοξενεῖται ἡ Κοινοτικὴ Σχολή.

Μὲ τὰς ἐνεργείας τοῦ μητροπολίτου Πριγκηποννήσων Συμεὼν ἐγένετο ἐργασία ἀναπαλαιώσεως καὶ ἐξωραϊσμοῦ τοῦ ἱεροῦ τούτου ναοῦ. Κατὰ δὲ τὴν ἀποπεράτωσιν τῶν ἐργασιῶν τούτων ἐτελέσθη θεία λειτουργία, χοροστατοῦντος τοῦ ΚΠόλεως Δημητρίου, ὁ ὁποῖος προσέφερεν εἰς τὸν ἱερὸν ναὸν τοῦτον τεμάχιον ἱεροῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, πρὸς φύλαξιν.

Συνήθως ὑπηρετοῦν εἰς τὴν Πρίγκηπον δύο ἱερεῖς, μὲ ἐνοριακὸν διάκονον.

Ὁ μικρὸς ναὸς τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου (1852/1856), ποὺ εὑρίσκετο εἰς τὴν πλησίον τῆς ἀποβάθρας τῶν πλοίων πλατείαν κατηδαφίσθη τὸ 1925, μὲ σκοπὸν τὴν διάνοιξιν τοῦ χώρου. Εἰς τὴν θέσιν του διεμορφώθη ἕν μνημεῖον μὲ μίαν λιθίνην ἐπιγραφὴν ἀναμνηστικήν τῆς ὑπὸ τῶν Ὀθωμανῶν καταλήψεως τῆς νήσου.

Σώζονται τὰ παρεκκλήσια (ἁγιάσματα) τῶν Ἁγίων Θεοδώρων (παλαιὸς νεκροταφειακὸς ναός) καὶ τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καὶ Ἑλένης, εἰς τὸν Γεωργούλην. Εἰς τὸ σημερινὸν νεκροταφεῖον ὑπάρχει ὁ ἱερὸς ναὸς τοῦ προφήτου Ἠλιοῦ (Θείας Ἀναλήψεως). Ἐδῶ εὑρίσκονται οἱ τάφοι τῶν μητροπολιτῶν Πριγκηποννήσων Δωροθέου καὶ Ἀγαπίου. Ἐπίσης μνημονεύονται καὶ τὰ ἁγιάσματα τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς καὶ τῆς Ἁγίας Φωτεινῆς (ἐντὸς κατοικίας).

Εις τὴν Πρίγκηπον λειτουργεῖ πλήρης μικτὴ ἀστικὴ ἐξατάξιος Σχολή.

Τὸ 1923 συνολικὰ εἶχε 401 μαθητάς.
Τὸ  1925/1926, μαθηταὶ 130, μαθήτριαι  135,  σύνολον  265, μὲ  3 διδασκάλους, 2 διδασκάλισσας καὶ 2 τούρκους διδασκάλους.
Το 1933, σύνολον 214 μαθηταί.
Τὸ 1951/1952 μαθηταὶ 54, μαθήτριαι 52, σύνολον 106.
Το 1961/1962 μαθηταὶ 53, μαθήτριαι 64, σύνολον 117.
Το 1971/1972 μαθηταὶ 22, μαθήτριαι 28, σύνολον 50.
Το 1981/1982 σύνολον 8 μαθηταί.
Το 1988/1989 σύνολον 2 μαθηταί.
Το 1996/1997 σύνολον 6.
Το δὲ 2002/2003 σύνολον 4.

Τὸ σχολεῖον διηύθυνον οἱ κάτωθι:

Δημήτριος Δημητριάδης, 1923-1927.
Κ. Νικολαΐδης, 1927-1929.
Α. Γεωργιάδης, 1929-1951.
Ε. Τσάμου, 1958-1962.
Χρήστος Μαυροφρύδης, 1962-1975.
Μ.  Χάτσου, μαζὶ  μὲ τὸ  ὀρφανοτροφεῖον καὶ ἀναπληρωματικὴ σχολὴ Πριγκήπου, 1975-1977.

Τοῦρκοι ὑποδιευθυνταὶ μετὰ τὸ 1977.

Κοινότης Πριγκήπου:

Πρόεδρος: Κα. Ἀγνή Νικολαΐδου

Ἀντιπρόεδρος:  Κος. Ἀπόστολος Πορίδης

Γενικός Γραμματεύς:  Κος. Παναγιώτης Νικολαΐδης

Ταμίας: Κος. Χαράλαμπος Καρατζίκος

Μέλη:  Κύριοι Βασἰλης Πορίδης - Θεόδωρος Καλαμάρης - Μανώλης Μηνάογλου 

ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ